नेपाली विद्यार्थीको पौने २ अर्ब अनिश्चित

बेलायत अध्ययनको 'भिसा लेटर' पाएका र त्यसका लागि आवेदन गरेका ५ हजार विद्यार्थीले कलेजलाई पठाएको करिब पौने २ अर्ब रुपैयाँ फिर्ता हुने/नहुने अनिश्चित भएको छ । बेलायत सरकारले ६ दिनअघि नेपाली विद्यार्थीका लागि भिसा आवेदन रोकेपछि यो स्थिति आएको हो । शैक्षिक परामर्शदाताहरूको संस्था (इक्यान) का महासचिव राजेन्द्र बरालका अनुसार 'भिसा लेटर' पाएका करिब २ हजार विद्यार्थी आवेदन मिति कुरेर बसेका छन् । भिसा लेटरका लागि आवेदन गर्नेको संख्या करिब ३ हजार छ ।

उनीहरूको आवेदन दिल्लीमा रोकिएको छ । उनीहरूले आवेदनसँगै विषयअनुसार करिब ३ देखि ४ हजार पाउन्डको बैंक ड्राफ्ट कलेजलाई पठाइ सकेका छन् । 'बैंक ड्राफ्ट पठाएपछि मात्रै कलेजले भिसा लेटर पठाउँछ', महासचिव बरालले भने, 'नेपाली विद्यार्थीको झन्डै पौने २ अर्ब रुपैयाँ फसिसकेको छ, फिर्ता हुने/नहुने दूतावासले बताएको छैन । विद्यार्थी चाहिँदा लाने नचाहिँदा पूर्वसूचनाबिना बन्द गर्ने बेलायत सरकारको यो बहुलठ्ठी निर्णय हो ।' यो इक्यानमा परामर्श लिन आएका विद्यार्थी तथ्यांकका आधारमा तयार रकम हो । उनले रकम योभन्दा बढी हुन सक्ने बताए । उनका अनुसार बेलायत सरकारको आकस्मिक निर्णयले भिसा आवेदनको मिति लिएर बसेका विद्यार्थी अन्योलमा छन् । 'मैले बिहीबारको भिसा आवेदनको डेट लिएको थिएँ,' बेलायती दूतावासअघि भेटिएकी चितवनकी एक विद्यार्थीले भनिन्, 'बन्दले आवेदन दिन पाइएन, बैंक ब्यालेन्स र अन्य कागजात सबै तयार छ । अब भिसा लेटरका लागि पठाएको पैसा फिर्ता हुन्छ/हुन्न भन्ने चिन्ता छ ।' उनीसँगै दूतावास परिसरमा भेटिएका विद्यार्थीले बेलायतको निर्णयले आफूहरू अन्योलमा परेको गुनासो गरे । भिसा लेटर पठाएका कलेजसमेत बेलायत सरकारको निलम्बनमा पारेका छन् । पछिल्लो एक महिनामा मापदण्डविपरीत चलेको भन्दै करिब सय कलेजलाई बेलायत सरकारले निलम्बन गरेको छ । 'निलम्बनको मापदण्ड त्यति वैज्ञानिक छैन, यसले बेलायतको शिक्षा र पद्धति राम्रो छ भन्न अब हामीलाई गाह्रो छ,' बरालले भने, 'सबैभन्दा ठूलो अन्योल कलेजलाई पठाएको ड्राफ्ट फिर्ता हुन्छ/हुन्न भन्ने हो । पैसा फिर्ता नभए हामी अन्तर्राष्ट्रिय अदालत जानेछौं ।'इक्यान अध्यक्ष उत्तमप्रसाद पन्तले बिहीबार आयोजित एक कार्यक्रममा यसबारे शिक्षा मन्त्रालय, परराष्ट्र मन्त्रालय र बेलायती दूतावासलाई जानकारी गराउने तयारी भइरहेको बताएका थिए । बेलायत अध्ययनका लागि जाने विद्यार्थीको लगानीबारे अध्ययन गर्न इक्यानले शिक्षा मन्त्रालयका पूर्वसहसचिव लवप्रसाद त्रिपाठीको संयोजकत्वमा तीन सदस्यीय समिति गठन गरेको छ ।विद्यार्थीले पठाएको बैंक ड्राफ्टबारे शिक्षा मन्त्रालयले कुनै जानकारी नभएको जनाएको छ । 'विद्यार्थी लान नसक्ने भए कलेजले ड्राफ्ट रकम फिर्ता गनर्ुपर्छ,' मन्त्रालयको छात्रवृत्ति शाखा प्रमुख नारायणकृष्ण श्रेष्ठले भने, 'बैंक, परराष्ट्र मन्त्रालय र कूटनीतिक पहल जरुरी छ । त्यसको नैतिक जिम्मेवारी कन्सल्टेन्सीले लिनुपर्छ ।' मन्त्रालयमा बेलायतका लागि नो अब्जेक्सन लेटर लिन जानेहरू सोमबारदेखि शून्य छन् । मंसिरमा ४ हजार २ सय ५४ र पुसमा १ हजार ८ सय ९७ ले यस्तो लेटर लिएका थिए । 'सोमबारदेखि कोही आएका छैनन्,' श्रेष्ठले भने । नेपालस्थित बेलायती दूतावासका एक अधिकारीका अनुसार भिसा पाइसकेकालाई भने रोकिएको छैन । 'यो बेलायत सरकारको निर्णय हो,' भिसा लेटर पाएकाले भिसाका लागि आवेदन गर्न नपाएकाबारे ती अधिकरीले भने, 'केही समयका लागि भिसा आवेदन बन्द गरिएको छ, त्यसमा पुनर्विचार हुन सक्छ ।'